Haksız Fiilde Zarar ve Zararın Tazmini

[avukatiniz]

Haksız Fiilde Zarar ve Zararın Tazmini
Haksız fiil, bir kişinin kusurlu ve hukuka aykırı bir davranışı sonucu başkasına zarar vermesi durumudur. Türk Borçlar Kanunu'nda düzenlenen bu kavram, hukuk sistemimizde önemli bir yere sahiptir. Haksız fiil sonucu oluşan zararın giderilmesi, yani tazmin edilmesi, mağdurun haklı talebidir.
Zarar Nedir?
Zarar, haksız fiil sonucu oluşan her türlü olumsuz sonuçtur. Bu sonuç hem maddi hem de manevi olabilir.

• Maddi Zarar: Para ile ölçülebilen, somut bir kayıptır. Örneğin;
  • Malın zarar görmesi veya yok olması
    
  • Gelir kaybı
    
  • Tıbbi masraflar
    
  • Kaçırılan kazanç
    
• Manevi Zarar: Para ile ölçülmesi zor, kişinin kişiliğine yönelik bir saldırı sonucu oluşan üzüntü, acı, korku gibi duygusal bir kayıptır. Örneğin;
  • Onur kırılması
    
  • Şeref kaybı
    
  • Bedensel acı
    
  • Ruhsal bunalım
    

Zararın Tazmini
Haksız fiil sonucu oluşan zararın tamamı, zarar veren kişi tarafından tazmin edilmelidir. Yani, mağdur, uğradığı maddi ve manevi zararın tamamını karşılayacak bir tazminat talep etme hakkına sahiptir.
Tazminatın Kapsamı:

• Maddi Zararın Tazmini: Maddi zararın tamamı, belgelere dayanılarak hesaplanarak tazmin edilir.
  
• Manevi Zararın Tazmini: Manevi zararın miktarı, olayın özelliğine, zarar görenin durumuna ve toplumun genel kabul gören değerlerine göre belirlenir. Hakim, takdir yetkisini kullanarak uygun bir tazminat miktarı belirler.
  

Tazminat Davası:
Zarar gören kişi, zararını tazmin etmek için haksız fiil davası açar. Bu davada, zarar gören kişinin ispat etmesi gerekenler şunlardır:

• Hukuka aykırı bir fiilin işlenmesi: Zarar veren kişinin kusurlu ve hukuka aykırı bir davranışta bulunması.
  
• Zararın varlığı: Maddi veya manevi bir zararın oluştuğu.
  
• İlliyet bağı: Hukuka aykırı fiil ile zarar arasında nedensel bir ilişki olduğu.
  

Tazminatın Hesaplanması:

• Maddi zarar: Faturalar, raporlar, bilirkişi incelemeleri gibi belgelere dayanarak hesaplanır.
  
• Manevi zarar: Olayın özelliği, zarar görenin durumu ve toplumun genel kabul gören değerleri dikkate alınarak hakim tarafından takdir edilir.
  

Tazminatın Ödenmesi:
Mahkeme, davayı haklı bulan karar verirse, zarar veren kişi, belirlenen tazminat miktarını mağdura ödemek zorundadır. Eğer zarar veren kişi tazminatı ödemezse, mağdur icra yoluyla tahsilat yapabilir.
Sonuç
Haksız fiil sonucu oluşan zararın tazmin edilmesi, hukukun temel ilkelerinden biridir. Herkesin hak ve özgürlüklerinin korunması için, zarar görenlerin uğradıkları zararın giderilmesi önemlidir.
Önemli Not: Tazminat davaları karmaşık hukuki süreçlerdir. Bu nedenle, bir tazminat davası açmayı düşünüyorsanız, mutlaka bir avukata danışmanız tavsiye edilir.