11-29-2024, 10:18 PM
Deprem gibi doğal afetler veya ekonomik krizler gibi olağanüstü durumlar, kira sözleşmelerini derinden etkileyebilir. Bu gibi durumlarda, kiracı veya kiraya veren, sözleşmedeki bazı şartların değiştirilmesini talep edebilir. Bu taleplere istinaden açılan davalar, kira uyarlama davaları olarak adlandırılır.
Kira Uyarlama Davalarının Gerekçeleri
Kira Uyarlama Davalarının Gerekçeleri
- Ekonomik Koşulların Değişmesi: Yüksek enflasyon, döviz kurlarındaki dalgalanmalar gibi ekonomik koşulların önemli ölçüde değişmesi, tarafların sözleşmedeki edimlerini yerine getirmesini zorlaştırabilir.
- Doğal Afetler: Deprem, sel gibi doğal afetler, taşınmazın kullanılamaz hale gelmesi veya değerinin düşmesi gibi sonuçlar doğurabilir. Bu durum, kira bedelinin yeniden belirlenmesini gerektirebilir.
- Sözleşmenin Çekilmez Hale Gelmesi: Olağanüstü durumlar nedeniyle sözleşmenin taraflar için çekilmez hale gelmesi, sözleşmenin uyarlanması veya feshi için gerekçe olabilir.
- Sözleşmedeki Hükümler: Sözleşmede, tarafların olağanüstü durumlarda nasıl hareket edeceklerine dair özel hükümler bulunması halinde, bu hükümler öncelikle dikkate alınır.
- Önemli Sebep: Uyarlama talebinin kabul edilebilmesi için, sözleşmenin taraflar için çekilmez hale geldiğinin ispatı gerekir. Bu durum, bilirkişi incelemesiyle de desteklenebilir.
- Orantılılık İlkesi: Uyarlama talebinde bulunurken, orantılılık ilkesine dikkat edilmelidir. Yani, talep edilen değişiklik, oluşan zararın miktarıyla orantılı olmalıdır.
- Süre: Uyarlama talebi, olağanüstü durumun ortaya çıkmasından sonra makul bir süre içinde yapılmalıdır.
- Hukuki Danışmanlık: Bu tür davalar, hukuki bilgi ve deneyim gerektirdiğinden, bir avukata danışmak önemlidir.
- Sözleşmenin Yapıldığı Tarih ve Süresi: Sözleşmenin yapıldığı tarihteki ekonomik koşullar ve sözleşmenin süresi, karar verirken önemli bir faktördür.
- Tarafların Durumu: Tarafların ekonomik durumu, sözleşmeden beklentileri ve sözleşmenin ihlali durumunda uğrayacakları zararlar değerlendirilir.
- Olağanüstü Durumun Etkisi: Olağanüstü durumun sözleşme ilişkisine olan etkisi, sözleşmenin hangi ölçüde uyarlanacağına veya feshedileceğine karar verirken belirleyici olur.
- Bilirkişi Raporları: Mahkeme, gerekirse bilirkişi raporu alarak sözleşmenin uyarlanması veya feshi konusunda karar verebilir.